10 јули 2021
Вкупно 5.7 милиони евра ќе се распределат за поддршка на 103 компании, чии проекти се одобрени за финансиска поддршка во рамките на јавниот повик „Кофинансирани грантови за технолошки развој за забрзан раст”, објавија денеска на заедничка прес конференција заменикот на претседателот на Владата задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи и директорот на Фондот за иновации и технолошки развој, Коста Петров.
Вицепремиерот Битиќи посочи дека на овој јавен повик се доставени рекорден број на апликации, со што се докажува дека во нашата земја има навистина голем број на ентузијасти и претриемачи кои благодарение на ваквите инструменти, чувствуваат храброст и смелост да создадат проект и да го преточат во реалност.
„Со финалната селекција по јавниот повик за кофинансирани грантови за технолошки развој, одобрена е поддршка на вкупно 103 компании со 2149 вработени лица. Како што е и вообичаено кај инструментите на ФИТР, најголем број се мали компании, вкупно 69, микро компании се 21 и средни компании се 13. Споредбено со минатата година и со Јавниот повик за кофинансирани грантови за брзо прилагодување од Ковид-19, а за кој буџетот изнесуваше 1,5 милиони евра, оваа година селектираните компании ќе добијат поддршка во износ од 5,7 милиони евра, што обележува зголемување на финансиите за 280%, пришто вкупната вредност на проектите изнесува 11 милиони евра“, нагласи Битиќи.
Вицепремиерот посочи дека Фондот за иновации и технолошки развој е вистински дом за сите микро, мали и средни компании, а во нивното портфолио во само четири години, со компаниите презентирани на прес конференцијата, веќе брои 646 субјекти, кои реализирале, реализираат или ќе започнат со реализација со проекти во вкупна вредност од 85,3 милиони евра.
„Особено ме радува што солиден процент од вкупниот број од селектираните, речиси 30% од компаниите се старт-пи, млади претријатија, што значи дека сме допринеле за развојот на нови идеи, нови бизниси и нови концепти. Имено, во тоа се состои и главната суштината на финансиската поддршка која ја обезбедуваме како Влада, преку Фондот за иновации и технолошки развој. Охрабрување на ентузијасти да се осмелат да ја преточат својата уникатна идеја во реалност, а ние во тоа да им помогнеме и да им подадеме рака тогаш кога тоа им е најпотребно. Како човек кој е силен поборник на се поголемото учество на жените во бизнисот, би сакал да истакнам дека сум горд на фактот дека има значително зголемен интерес кај жените претприемачи од сите региони во земјава. Од селектираните, речиси 70% од компаниите имаат жена како сопственик или управител“, потенцираше Битиќи и додаде дека Владата го препознава потенцијалот на креативните и работливите луѓе, и токму затоа се создаваат разни инструменти и програми, преку кои се помага на граѓаните при остварувањето на нивните идеи.
Директорот на ФИТР, Коста Петров, соопшти дека од одобрените проекти, 81 се нови, додека 22 се компании кои веќе се корисници на финансиска поддршка на некој од јавните повици на ФИТР. Тој посочи дека со овој јавен повик, ФИТР ги поттикна младите да развиваат иновативни решенија и можности да се справат со предизвиците со кои се соочуваат, предизвикан е огромен интерес, за што говори фактот дека на овој јавен повик беа пристигнати рекорден број на апликации од 706 компании, од кои 540 се компании кои аплицираат за прв пат на некој од јавните повици на Фондот.
„Селектираните компании ќе работат на проекти во 16 различни области, најмногу од: технолошката индустрија, градежништво, здравство и земјоделство. Во однос на организационата структура, 62 компании се ДООЕЛ, 31 компании се ДОО, 9 се ПЗУ и една компанија е АД. Најголем број на компании (74) се со старост над 6 години, додека останатите (29) компании се стартап компании“, нагласи Петров.
И директорот на Фондот го изрази задоволството што се поголем број на компании, водени од жени, аплицираат со квалитетни проекти на инструментите на Фондот.
„Во насока на развој на женското претприемништво, позитивен факт е тоа што има зголемен интерес кај жените претприемачи од сите региони во земјава, па анализите на ФИТР покажуваат дека 70 компании имаат жена како сопственик или управител. Компаниите доаѓаат од 20 градови од целата држава, во најголем број од: Скопје, Струмица, Тетово, Гостивар и Битола“, рече Петров.
Директорот на Фондот ја објасни и целата процедура до донесувањето на финалната селекција. Кажа дека со лансирање на повикот, Фондот се соочи со најголем, рекорден интерес искажан за инструменитите на ФИТР од страна на компаниите, за заедничко кофинансирање. На овој јавен повик аплицираа над 700 компании, при што побаруваниот износ беше 6 пати над вкупниот буџет од 6 милиони евра.
„Ова покажува и дека компаниите имаат доверба во воспоставените процеси на Фондот, како и во евалуацијата која целосно се прави од екстерни лица Во првата фаза, компаниите поминаа низ примарна селекција на предлог проектите, во која оценувањето го вршеа домашни стручни лица од 22 области на експертиза. Во втората фаза (финална фаза на оценување) беа компаниите кои добија просечна оценка од минимум 51 бод. Во финалната селекција, 585 компании беа оценувани од страна на Комитетот за одобрување на инвестиции, кој се состои од пет врвни експерти, претприемачи од светски размери: Марвин Лиао, поранешен комерцијален директор во Yahoo!, Ашер Сидики, кој е дел од менаџерскиот тим кој ја водеше трансформацијата на „Етисалат” во ОАЕ, Ноел Грегор Патерсон Џонс, меѓународен експерт и член на Европскиот инвестициски стратешки фонд како и специјален советник на Светска Банка за програмата за обврзници во Уганда, Гунтер Фелингер, Генерален Секретар на CEE BC- Австрија и Вибу Шарма кој е експерт во областа на циркуларна економија, со повеќегодишно искуство во иновации и лансирање на нови производи“, објасни Петров.
Директорот на ФИТР посочи дека компаниите кои не беа поддржани во рамките на повикот, од Комитетот добија насоки како да ги подобрат предлог-проектите и да реаплицираат.
„Нашата цел не е да ги обесхрабриме туку да ги поддржиме апликантите, и затоа можностите за компаниите не завршуваат во моментот кога еден проект ќе биде одбиен. Во досегашната пракса, имаме солиден број на компании кои на следните јавни повици биле поддржани со подобрени проекти. Ова силно не мотивира и понатаму да ги доусовршуваме процесите, да ги прилагодуваме инструментите и да ја зголемуваме поддршката кон команиите апликанти, се со цел да ги задоволиме потребите на приватниот сектор“, заврши директорот на Фондот за иновации и технилошки развој, Коста Петров.
Листата на селектираните компании е достапна на веб страницата на Фондот за иновации и технолошки развој.
*****
Zëvendëskryeministri Bytyqi dhe dejtori Petrov - Përmes FIZHT u ndanë gjithsej 5,7 milionë euro janë për mbështetjen e 103 projekte të kompanive për rritje të përshpejtuar
Gjithsej 5,7 milionë euro do të ndahen për mbështetjen e 103 kompanive, projektet e të cilave janë miratuar për mbështetje financiare në thirrjen publike “Grantet e bashkëfinancuara për zhvillimin teknologjik për rritje të përshpejtuar”, njoftuan sot në një konferencë të përbashkët shtypi zëvendëskryeministri i Qeverisë, përgjegjës për çështje ekonomike, koordinim me resorët ekonomikë dhe investimet, Fatmir Bytyqi dhe drejtori i Fondit të Inovacioneve dhe Zhvillimit Teknologjik, Kosta Petrov.
Zëvendëskryeministri Bytyqi tha se se një numër rekord i aplikacioneve ishin dorëzuar në këtë thirrje publike, gjë që dëshmon se në vendin tonë ekziston një numër vërtet i madh i entuziastëve dhe ndërmarrësve të cilët, falë instrumenteve të tilla, marrin guximin të krijojnë një projekt dhe ta bëjnë atë realitet.
“Me përzgjedhjen përfundimtare pas thirrjes publike për grante të bashkëfinancuara për zhvillimin teknologjik, u miratua mbështetja e gjithsej 103 kompanive me 2149 të punësuar. Siç është zakon me instrumentet e FIZHT, shumica janë kompani të vogla, gjithsej 69, mikro kompani janë 21 dhe kompani të mesme janë 13. Krahasuar me vitin e kaluar dhe me Thirrjen Publike për grantet e bashkëfinancuara për adaptim të shpejtë nga Covid-19, për të cilat buxheti arriti në 1,5 milionë euro, sivjet kompanitë e zgjedhura do të marrin mbështetje në vlerë prej 5,7 milionë euro, që shënon një rritje të financave për 280%, me vlerë të përgjithshme të projekteve prej 11 milionë euro”, theksoi Bytyqi.
Zëvendës Kryeministri theksoi se Fondin e Inovacioneve dhe Zhvillimit Teknologjik e bëmë shtëpi të vërtetë për të gjitha kompanitë mikro, të vogla dhe të mesme, kurse në portofolin e tyre për vetëm katër vjet, me këto që po promovojmë sot, tashmë kemi 646 subjekte që kanë realizuar, janë duke realizuar ose do të fillojë të realizojnë projekte me vlerë të përgjithshme prej 85,3 milionë euro.
“Ndjehem i lumtur që një përqindje solide e numrit të përgjithshëm, pothuajse 30% e kompanive janë startap, kompani të reja, që do të thotë që ne kemi kontribuar në zhvillimin e ideve, bizneseve dhe koncepteve të reja. Në të vërtetë, ky është thelbi kryesor i mbështetjes financiare që ne e sigurojmë si Qeveri, përmes Fondit të Inovacioneve dhe Zhvillimit Teknologjik. Inkurajim të entuziastëve që të guxojnë ta shndërrojnë idenë e tyre unikate në realitet, kurse ne t’u ndihmojmë dhe t’ua shtrijmë dorën kur ata kanë më shumë nevojë. Si njeri që është mbështetës i fortë i pjesëmarrjes më të madhe të grave në biznes, do të doja të theksoja se jam krenar për faktin se ka një interes dukshëm të rritur midis grave ndërmarrëse nga të gjitha rajonet e vendit. Nga të përzgjedhurit, pothuajse 70% e kompanive kanë një grua si pronare ose menaxhere”, potencoi Bytyqi dhe Qeveria njeh potencialin e njerëzve krijues dhe të vyeshëm, dhe kjo është arsyeja pse ne krijojmë instrumente dhe mënyra të ndryshme përmes të cilave mund t'i ndihmojmë ata të realizojnë idetë e tyre.
Drejtori i FIZHT, Kosta Petrov, tha se nga projektet e miratuara, 81 janë të reja, ndërsa 22 janë kompani që tashmë janë përfituese të mbështetjes financiare për disa nga thirrjet publike të FIZHT. Ai theksoi se me këtë thirrje publike, FIZHT inkurajoi të rinjtë për të zhvilluar zgjidhje dhe mundësi inovative për të përballuar sfidat me të cilat përballen, zgjoi interes të madh, siç dëshmohet nga fakti se kjo thirrje publike mori një numër rekord të aplikimeve të 706 kompanive, nga të cilat 540 janë kompani që aplikojnë për herë të parë në një nga thirrjet publike të Fondit.
“Kompanitë e zgjedhura do të punojnë në projekte në 16 fusha të ndryshme, kryesisht nga: industria e teknologjisë, ndërtimtaria, shëndetësia dhe bujqësia. Sa i përket strukturës organizative, 62 kompani janë SHPKNJP, 31 kompani janë SHPK, 9 janë ISHP dhe një kompani është SHA. “Shumica e kompanive (74) janë mbi 6 vjeç, ndërsa kompanitë e tjera (29) janë startap kompani”, tha Petrov.
Drejtori i Fondit gjithashtu shprehu kënaqësinë e tij që gjithnjë e më shumë kompani, të udhëhequra nga gratë, po aplikojnë me projekte cilësore në instrumentet e Fondit.
“Në mënyrë që të zhvillohet ndërmarrësia e grave, një fakt pozitiv është se ka një interes të shtuar në mesin e grave ndërmarrëse nga të gjitha rajonet në vend, kështu që analizat e FIZHT tregojnë se 70 kompani kanë një grua si pronare ose menaxhere. Kompanitë vijnë nga 20 qytete nga i gjithë vendi, kryesisht nga: Shkupi, Strumica, Tetova, Gostivari dhe Manastiri”, tha Petrov.
Drejtori i Fondit e shpjegoi gjithë procedurën deri në zgjedhjen përfundimtare. Ai tha se me lansimin e thirrjes, Fondi u përball me interesimin më të madh, rekord të shprehur për instrumentet e FIZHT nga kompanitë, për bashkëfinancim të përbashkët. Mbi 700 kompani aplikuan për këtë thirrje publike, me ç’rast shuma e kërkuar ishte 6 herë mbi buxhetin e përgjithshëm prej 6 milionë euro.
“Kjo tregon se kompanitë kanë besim në proceset e vendosura të Fondit, si dhe në vlerësimin që bëhet tërësisht nga persona të jashtëm. Në fazën e parë, kompanitë kaluan në zgjedhjen primare të projekt propozimeve, në të cilën vlerësimi u krye nga ekspertë vendas nga 22 fusha. Në fazën e dytë (faza e vlerësimit përfundimtar) ishin kompanitë që morën një vlerësim mesatar prej të paktën 51 pikë. Në përzgjedhjen përfundimtare, 585 kompani u vlerësuan nga Komiteti i Miratimit të Investimeve, i cili përbëhet nga pesë ekspertë të lartë, ndërmarrës me përmasa botërore: Marvin Liao, ish-drejtor komercial në Yahoo!, Asher Sidiki, i cili është pjesë e ekipit menaxhues që drejtoi transformimi i Etisalat në Emiratet e Bashkuara Arabe, Noel Gregor Paterson Xhons, ekspert ndërkombëtar dhe anëtar i Fondit të Strategjisë Evropiane të Investimeve si dhe këshilltar special i Bankës Botërore në Programin e obligacioneve në Ugandë Gynter Felinger, Sekretari i Përgjithshëm i CEE BC – Austri dhe Vibu Sharma i cili është ekspert në fushën e ekonomisë qarkore, me përvojë shumë vjeçare në inovacione dhe lansimin e produkteve të reja”, shpjegoi Petrov .
Drejtori i FIZHT vuri në dukje se kompanitë që nuk ishin mbështetur në thirrje, morën udhëzime nga Komiteti se si të përmirësojnë propozimet e projektit dhe të aplikojnë përsëri.
“Qëllimi ynë nuk është të dekurajojmë, por të mbështesim aplikuesit, dhe kjo është arsyeja pse mundësitë për kompanitë nuk mbarojnë kur një projekt refuzohet. Në praktikën e deritanishme, ne kemi një numër solid të ndërmarrjeve që në thirrjet vijuese publike u mbështetën me projekte të përmirësuara. Kjo na motivon fuqimisht për të përmirësuar më tej proceset, për të rregulluar instrumentet dhe për të rritur mbështetjen për kompanitë aplikuese, të gjitha në mënyrë që të plotësojmë nevojat e sektorit privat”, përfundoi drejtori i Fondit të Inovacioneve dhe Zhvillimit Teknologjik, Kosta Petrov.
Lista e kompanive të zgjedhura është në dispozicion në faqen e internetit të Fondit të Inovacioneve dhe Zhvillimit Teknologjik.
Презентација_Прес конференција ФИТР за кофинансирани грантови_МК
Презентација_Пре сконференција ФИТР за кофинансирани грантови_ALB
Линк до видео од прес конференцијата на ЗПВРСМ Битиќи и ДФИТР Петров на македонски јазик:
Линк до видео од прес конференцијата на ЗПВРСМ Битиќи и ДФИТР Петров на албански јазик:
