27 септември 2021
Заменикот на претседателот на владата, задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи, во гостувањето во емисијата „Утрински брифинг“, која се емитува на Слободна ТВ, посочи дека изјавата дека цената на електричната енергија ќе поскапи по локалните избори е потполно неточна изјава со оглед на тоа дека цената се регулира од Регулаторната комисија за еенргетика еднаш во годината, а веќе таа цена е донесена во јуни 2021 година.
„Сега ги гледаме предностите на либерализацијата на пазарот на електрична енергија. Кога имаме либерализиран пазар, се зголемува конкуренцијата, но и се презема ризик за евентуални движења на глобално ниво. Тоа сега се случува во овој момент. Сите оператори кои влегоа во овој енергетски пазар, за дистрибуција на електрична енергија до одредени потрошувачи, знаеја дека преземаат ризик во либерализираниот пазар. Во одреден период купуваат електрична енергија со пониска цена и ја продаваат за повисока, со маржа за добивка, но во друг момент цената може да порасне толку, па да се појави загуба. Тоа се пазарните движења. Лоша е изјавата, кој и да ја кажал, дека по одржувањето на изборите ќе има покачување на цената на електричната енергија“, нагласи вицепремиерот.
Битиќи посочи дека Владата на Република Северна Македонија, во согласност со преземените меѓународни обврски и во насока на зачувувањето на здравјето на граѓаните влезе во поцес на транзиција на производството на електрична енергија од конвенционални извори кои загадуваат кон производство на електрична енергија од обновливи извори, а каде како транзиционо гориво ќе се користи и природниот гас.
„Цената на електричната енергија, во моментите на транзиција, од базното производство на електрична енергија од јаглен, процес кој е штетен за здравјето на луѓето и за животната средина, во производство од обновливи извори, ќе треба да биде платена од крајниот потрошувач. Во стратегијата за енергетика дадени се јасни насокиу кога треба да се случи транзицијата на производството од обновливи извори или од гас. Гасот не е обновлив енергенс, тој ќе помогне во транзицијата, за да постигнеме производство од обновливи извори на енергија. Во моментов се реализираат и јавни и приватни инвестиции и во обновливи извори, во моментот има проект во Осломеј за изградба на 100 мегаватна фотоволтаична централа, за полекада влезе во процесот на транцизија, од производство од јаглен во производство од сонце. Се работи и на дистрибутивната мрежа за гас, веќе сме на 80%, наредната година би требало да биде готова и секундарната мрежа, интерконекторот со Грција, со кој ќе се диверзифицира снабдувањето со гас ќе почне да се гради до крајот на оваа година. Се прават подгоговки, кои не се направени претходно. Кај термоцентралите мора да бидеме на јасно, и претходните раководства на ЕЛЕМ и на термоцентралите знаеле дека количините на јаглен кои таму постоеле, не се доволни за потребите на пазарот, дека треба да се отворат и нови окна за копање на јаглен, тоа се инвестиции кои требале да се случат пред 8 години, а се случија лани. Трпението на граѓаните на сите нас изминува, но ние како Влада ќе направиме се што е потребно, за да граѓаните најмалку можно го почуствуваат процесот на транзиција и евентуалното покачување на електрична енергија. Ќе креираме пакети кои на праведен и правичен начин ќе одговорат на потребите на граѓаните, докажавме и секојдневно покажуваме дека работиме на тоа граѓаните да го добијат тоа што треба. Цената на електричната енергија се дефинира еднаш годишно и оваа цена ќе остане на сила до 30 јуни 2022 година“, потенцираше вицепремиерот Битиќи.
*****
Zëvendëskryeministri Bytyqi në “Brifingun e mëngjesit” në Slobodna TV: Energjia elektrike nuk do të shtrenjtohet
Zëvendëskryeministri i Qeverisë, përgjegjës për çështje ekonomike, koordinim me resorët ekonomikë dhe investimet, Fatmir Bytyqi, në emisionin “Brifingu i mëngjesit”, i cili transmetohet në Slobodna TV, tha se deklarata se çmimi i energjisë elektrike do të rritet pas zgjedhjeve lokale është një deklaratë krejtësisht e pasaktë duke pasur parasysh se çmimi rregullohet nga Komisioni Rregullator i Energjisë një herë në vit, dhe ai çmim është miratuar tashmë në qershor të viti 2021.
“Tani po i shohim përfitimet e liberalizimit të tregut të energjisë elektrike. Kur kemi një treg të liberalizuar, konkurrenca rritet, por është dhe rreziku i lëvizjeve të mundshme në nivel global. Kjo po ndodh tani. Të gjithë operatorët që hynë në tregun energjetik, për të shpërndarë energji elektrike tek konsumatorë të caktuar, e dinin se ata po rrezikonin në tregun e liberalizuar. Në një periudhë të caktuar ata blejnë energji elektrike me një çmim më të ulët dhe e shesin për një çmim më të lartë, me një diferencë fitimi, por në një kohë tjetër çmimi mund të rritet aq shumë sa të ndodhë një humbje. Këto janë lëvizjet e tregut. Deklarata, kushdo që e tha, se pas zgjedhjeve do të ketë rritje të çmimit të energjisë elektrike është e keqe”, tha zëvendëskryeministri.
Bytyqi theksoi se Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut, në përputhje me obligimet e ndërmarra ndërkombëtare dhe me qëllim të ruajtjes së shëndetit të qytetarëve ka hyrë në një proces të kalimit të prodhimit të energjisë elektrike nga burimet konvencionale që ndotin në prodhimin e energjisë elektrike nga burimet e rinovueshme, dhe ku gazi natyror do të përdoret gjithashtu si lëndë djegëse kalimtare.
“Çmimi i energjisë elektrike, në momentet e tranzicionit, nga prodhimi bazë i energjisë elektrike nga qymyri, një proces që është i dëmshëm për shëndetin e njeriut dhe mjedisin, në prodhimin e burimeve të rinovueshme, do të duhet të paguhet nga konsumatori i fundit. Strategjia e energjisë siguron udhëzime të qarta se kur duhet të bëhet kalimi në prodhimin nga burimet e rinovueshme ose gazi. Gazi nuk është një energji e rinovueshme, do të ndihmojë në tranzicion, për të arritur prodhimin nga burimet e energjisë së rinovueshme. Për momentin, investimet publike dhe private po realizohen në burime të rinovueshme, për momentin ka një projekt në Osllomej për ndërtimin e një termocentrali fotovoltaik 100 megavat, për të hyrë ngadalë në procesin e tranzicionit, nga prodhimi i qymyrit në prodhimin që vjen nga dielli (solar). Po punojmë edhe në rrjetin e shpërndarjes së gazit, tashmë jemi në 80%, vitin e ardhshëm rrjeti dytësor, ndërlidhësi me Greqinë, i cili do të diversifikojë furnizimin me gaz, do të fillojë të ndërtohet deri në fund të këtij viti. Janë duke u bërë përgatitjet, të cilat nuk janë bërë më parë. Ne duhet ta kemi të qartë në lidhje me termocentralet, dhe menaxhmentet e mëparshme të ELEM dhe termocentraleve e dinin se sasitë e qymyrit që ekzistonin atje nuk ishin të mjaftueshme për nevojat e tregut, se duhet të hapen boshte të reja të minierave të qymyrit, këto janë investime që duhej të ndodhnin 8 vjet më parë, dhe ato ndodhën vitin e kaluar. Durimi i qytetarëve po na kalon të gjithëve, por ne si Qeveri do të bëjmë gjithçka të nevojshme, në mënyrë që qytetarët të ndiejnë sa më pak procesin e tranzicionit dhe rritjen e mundshme të çmimit të energjisë elektrike. Ne do të krijojmë pako që do t'u përgjigjen në mënyrë të drejtë nevojave të qytetarëve, këtë e kemi dëshmuar dhe çdo ditë dëshmojmë se punojmë në këtë drejtim që qytetarët ta kenë atë që u nevojitet. Çmimi i energjisë elektrike përcaktohet një herë në vit dhe ky çmim do të mbetet në fuqi deri më 30 qershor 2022”, tha zëvendëskryeministri Bytyqi.
