2-ри декември 2021 година, Подгорица, Црна Гора
Вицепремиерите Битиќи и Абазовиќ од Подгорица: Силните вредносни ланци се конкурентна предност на Западен Балкан во пост-ковид периодот
Ви благодарам на топлиот пречек и гостопримството како и за можноста да оствариме уште една заедничка средба со која ја потврдуваме силната заложба за уште поинтензивна меѓусебна соработка и зацврстување на воспоставените пријателски односи помеѓу двете земји.
Имаме многу заеднички теми за дискусија, живееме во ист регион, имаме исти аспирации и се соочуваме со слични предизвици.
Со потпретседателот Абазовиќ, при неговата работна посета на Северна Македонија во март оваа година, се заложивме дека ќе продолжиме со силни напори да ја интензивираме врската помеѓу нашите две земји, во насока на развој на целиот регион на Западен Балкан.
Пораката која ја испративме на нашата претходна заедничка прес-конференција во Скопје беше „регионална конкурентност наспроти регионална конкуренција“.
За таа цел разменуваме искуства за подобрување и зајакнување на бизнис опкружувањето, не само на нашите национални економии, туку да креираме висока додадена вредност за бизнисот во еден поширок контекст на целиот регион на ЗБ.
Регионот на Западен Балкан има одлична шанса да ги искористи своите предности во овој пост ковид период и да се постави на светската мапа како мирен и стабилен регион, во кој сите соработуваме и споделуваме исти-демократски вредности. Треба да прераснеме во пример за конкурентен регион кој константно го зголемува својот удел во светската економија и кој ќе биде атрактивен за инвеститорите.
За таа цел во рамките на „Берлинскиот процес“ и преку „Коморскиот инвестициски форум“, а и на нашата претходна средба веќе зборувавме за креирање на синхронизирани политики за привлекување на инвестиции и поддршка на компании и на тој начин да создаваме можности за сите нас.
Поединечно сме сите релативно мали земји со ограничени пазари и капацитети, но заедно веќе стануваме атрактивна и привлечна дестинација за инвеститорите. Ние мораме да разбереме дека голем дел од европските компании ја научија лекцијата од Ковид-19 и размислуваат на тоа да ги приближат синџирите за снабдување блиску до своите граници, а на границите на ЕУ сме токму ние.
Да ја искористиме таа шанса и нашите компании да станат интегрален дел со висока додадена вредност во глобалните економски текови. Со оглед на нашите досегашни искуства и искуствата на земјите од регионот за привлекување на инвестиции треба да носиме афирмативни мерки кои ќе носат предвидливост и конкурентна предност на компаниите а со тоа и зголемување на извозот и зајакнување на нашите домашни економии.
Сите компании од регионот, секоја земја треба да ги третираме како домашни компании, односно да ги изедначиме условите кои тие ги добиваат со нашите политики. Дополнително со воведување на афирмативни и стимулирачки мерки да ги поттикнуваме меѓусебно да се поврзат и заедно да креираат силен вредносен ланец низ целиот регион.
Ре-фокусот на стимулирање на инвестициите на пазарот на Западен Балкан ќе креира отпорен и стабилен регионален пазар, кој ќе е конкурентен на европскиот односно светскиот пазар а истовремено ќе ги поддржува и секако расне и зајакнува националните економии.
Силните вредносни ланци се конкурентната предност на Западен Балкан во пост ковид периодот!
Секако, покрај овие стимулирачки политики, постигнувањето на овој посакуван економски развој преку зацврсување и синергија на вредносиот ланец, не е возможно без системска борба против сите форми на корупција и организиран криминал како и сива економија, кои се едни од главните кочници на развојот на нашите земји.
Во март оваа година, Република Северна Македонија усвои сеопфатен План за борба против корупцијата, во кој се инкорпорирани препораките на сите релевантни домашни и меѓународни организации и кој е потребен за да се спречи корупцијата и судирот на интереси на сите нивоа, од носителите на функции до најниските извршители во органите на државната и локалната управа.
Ова се теми кои се важни за сите граѓани, за бизнисот, за општество кое е развојно и современо, како и за остварувањето на нашите аспирации да станеме членки на Европската Унија.
Нашата нова развојна економија се темели на дигитализација на јавните услуги, но и секојдневното работење на компаниите. Ова, покрај забрзување на постапките и зголемување на квалитетот на услугите на државата и компаниите кон граѓаните, ќе придонесе и кон намалување на корупција и сива економија.
Денеска заедно со потпретседателот Абазовиќ, а подоцна на средбата и со министерот за финансии и социјална грижа, Спајиќ споделуваме искуства и знаења со кои нашите општества и економии, односно нашите граѓани ќе ги почувствуваат бенефитите од современото развојно живеење.
Нашите две земји секако аспирираат кон Европската Унија, но нашите заложби не се поттикнати од надворешни стимули само од патот кон интеграција, туку од нашата привилегија и обврска која ја имаме преземено кон нашите граѓани, а таа е креирање на услови, дома, во нивните татковини, кои ги облагородуваат нивната посветеност, желба и напорна работа.
Ви благодарам.
*****
Zëvendëskryeministrat Bytyqi dhe Abazoviq nga Podgorica: Zinxhirët e fortë të vlerave janë një avantazh konkurrues në Ballkanin Perëndimor në periudhën pas Covid-it
I nderuar koleg, nënkryetar i Qeverisë së Malit të Zi, Dritan Abazoviq
Ju falënderohem për pritjen dhe mikpritjen e ngrohtë si dhe për mundësinë e një takimi tjetër të përbashkët i cili konfirmon përkushtimin e fortë për bashkëpunim edhe më intensiv të ndërsjellë dhe forcimin e marrëdhënieve miqësore të vendosura mes dy vendeve.
Kemi shumë tema të përbashkëta për diskutim, jetojmë në të njëjtin rajon, kemi të njëjtat aspirata dhe përballemi me sfida të ngjashme.
Me nënkryetarin Abazoviq, gjatë vizitës së tij të punës në Maqedoninë e Veriut në mars të këtij viti, u zotuam se do të vazhdojmë me përpjekje të forta për intensifikimin e marrëdhënieve mes dy vendeve tona, në mënyrë që të zhvillohet i gjithë rajoni i Ballkanit Perëndimor. Mesazhi që dërguam në konferencën tonë të mëparshme të përbashkët për shtyp në Shkup ishte “konkurrueshmëria rajonale kundrejt konkurrencës rajonale”.
Për këtë qëllim, ne shkëmbejmë përvoja për të përmirësuar dhe forcuar mjedisin e biznesit, jo vetëm të ekonomive tona kombëtare, por edhe për të krijuar vlerë të lartë të shtuar për biznesin në një kontekst më të gjerë të të gjithë rajonit të Ballkanit Perëndimor.
Rajoni i Ballkanit Perëndimor ka një shans të madh për të shfrytëzuar avantazhet e tij në këtë periudhë pas Covid-it dhe për t’u vendosur në hartën botërore si një rajon paqësor dhe stabil, në të cilin të gjithë bashkëpunojmë dhe ndajmë të njëjtat vlera demokratike. Ne duhet të rritemi në një shembull të një rajoni konkurrues që po rrit vazhdimisht hisen e tij në ekonominë botërore dhe që do të jetë tërheqës për investitorët.
Për këtë qëllim, në kuadër të “Procesit të Berlinit” dhe përmes “Forumit të Investimeve të Odave”, dhe në takimin tonë të mëparshëm, tashmë kemi biseduar për krijimin e politikave të sinkronizuara për tërheqjen e investimeve dhe mbështetjen e kompanive dhe në këtë mënyrë të krijojmë mundësi për të gjithë ne.
Individualisht, të gjithë jemi vende relativisht të vogla me tregje dhe kapacitete të kufizuara, por së bashku tashmë po shndërrohemi në një destinacion tërheqës për investitorët. Duhet të kuptojmë se shumë kompani evropiane kanë nxjerrë mësimin nga Covid-19 dhe po mendojnë t’i afrojnë zinxhirët e furnizimit me kufijtë e tyre dhe ne jemi në kufijtë e BE-së.
Le ta shfrytëzojmë këtë mundësi dhe kompanitë tona për t’u bërë pjesë integrale e vlerës së shtuar të lartë në trendet ekonomike globale. Nisur nga përvojat tona të mëparshme dhe përvojat e vendeve të rajonit për tërheqjen e investimeve, ne duhet të marrim masa afirmative që do të sjellin parashikueshmëri dhe avantazh konkurrues për kompanitë dhe në këtë mënyrë do të rrisin eksportet dhe do të forcojnë ekonomitë tona vendase.
Të gjitha kompanitë në rajon, çdo vend duhet t’i trajtojë sikurse kompani vendase, pra t’i barazojmë kushtet që marrin me politikat tona. Gjithashtu, duke futur masa afirmative dhe stimuluese, ne duhet t'i inkurajojmë ata të lidhen me njëri-tjetrin dhe së bashku të krijojnë një zinxhir të fortë vlerash në të gjithë rajonin.
Rifokusimi në stimulimin e investimeve në tregun e Ballkanit Perëndimor do të krijojë një treg rajonal të rezistueshëm dhe stabil, i cili do të jetë konkurrues në tregun evropian apo botëror dhe në të njëjtën kohë do të mbështesë dhe sigurisht do të rrisë dhe forcojë ekonomitë kombëtare.
Zinxhirët e fortë të vlerave janë avantazh konkurrues i Ballkanit Perëndimor në periudhën pas Covid-it!
Natyrisht, përkundër këtyre politikave stimuluese, arritja e këtij zhvillimi të dëshiruar ekonomik përmes forcimit dhe sinergjisë së zinxhirit të vlerave, nuk është e mundur pa një luftë sistematike kundër të gjitha formave të korrupsionit dhe krimit të organizuar dhe ekonomisë në hije, të cilat janë një nga pengesat kryesore për zhvillimin e vendeve tona.
Në mars të këtij viti, Republika e Maqedonisë së Veriut miratoi një plan gjithëpërfshirës kundër korrupsionit, i cili përfshin rekomandimet e të gjitha organizatave relevante vendore dhe ndërkombëtare dhe i cili është i nevojshëm për parandalimin e korrupsionit dhe konfliktit të interesit në të gjitha nivelet, nga pushtetarët deri tek ekzekutuesit më të ulët në organet shtetërore dhe të pushtetit lokal.
Këto janë tema të rëndësishme për të gjithë qytetarët, për biznesin, për një shoqëri që është në zhvillim dhe moderne, si dhe për realizimin e aspiratave tona për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian.
Ekonomia jonë e re e zhvillimit bazohet në digjitalizimin e shërbimeve publike, por edhe në funksionimin e përditshëm të kompanive. Kjo përveç përshpejtimit të procedurave dhe rritjes së cilësisë së shërbimeve të shtetit dhe kompanive ndaj qytetarëve, do të kontribuojë edhe në uljen e korrupsionit dhe ekonomisë së zezë.
Sot, së bashku me nënkryetarin Abazoviq, e më pas në takimin me ministrin e financave dhe mirëqenies sociale, Spajiq, ndajmë përvojat dhe njohuritë me të cilat shoqëritë dhe ekonomitë tona, përkatësisht qytetarët tanë do t’i ndjejnë të mirat e zhvillimit modern.
Dy vendet tona sigurisht aspirojnë drejt Bashkimit Evropian, por përpjekjet tona nuk janë të nxitura nga stimujt e jashtëm vetëm nga rruga drejt integrimit, por nga privilegji dhe detyrimi ynë që kemi marrë ndaj qytetarëve tanë, që është krijimi i kushteve, në vend, në atdheun e tyre, të cilat fisnikërojnë përkushtimin, dëshirën dhe mundin e tyre.
Ju faleminderit.
*****
Интегрално обраќање на потпретседателот на Владата на Црна Гора
д-р Дритан Абазовиќ
на заедничка прес конференција со ЗПВРСМ Фатмир Битиќи
2-ри декември 2021 година
Чест ми е и задоволство што сум домаќин на ЗПВРСМ Фатмир Битиќи. Мојата прва официјална посета се случи токму во Северна Македонија ,на покана на мојот колега и првиот официјален претставник што не’ посети на почетокот на мојот мандат беше токму министерот за надворешни работи на Северна Македонија, така што нашата соработка и комуникација засега е на завидно ниво.
Така беше и порано, а се надевам дека и во иднина меѓу Црна Гора и Северна Македонија трајно ќе се развие нераскинливо пријателство што ќе се движи во насока на подобрување на животниот стандард на граѓаните на двете земји.
Денес со ЗПВРСМ разговаравме за сегментот што нему му е најблизок – економијата и регионалното поврзување, како еден важен политички аспект на севкупните интеграции на двете земји кон Европската унија.
Сметам дека треба да ја зголемиме меѓусебната доверба, да ги поддржиме регионалните иницијативи, да ги регулираме сите бариери што постојат на Западен Балкан и да направиме се’ што можеме да ја третираме оваа зона како едно, во економска смисла. Да бидеме поконкурентни во однос на Европската унија, а не да ја влошуваме конкурентноста меѓу нас. Мислам дека е навистина важно да пратиме порака дека сите инвеститори се добредојдени, а тука би нагласил, како што кажа г. Битиќи, дека не ги делат инвеститорите на странски и домашни, дека сите имаат еднакви права и можности. Мислам дека таквиот пример е добар и за Црна Гора. Ние мора да се отвораме кон инвеститорите, да им помагаме на големите инвеститори кои би имале силно влијание врз нашата економија и мислам дека тие примери кои беше претставени денес со конкретни предлози за соработка и кои би можеле заедно да ги сработиме, се нешто навистина корисно за двете земји.
Нашата желба и амбиција е релацијата што ја имаме со Северна Македонија, да ја имаме и со сите земји од регионот. Тоа е многу важно за Црна Гора.
Така што, доколку можеме, во текот на летните месеци, во текот на туристичката сезона, ја добиеме таа можност за проодност на границите и чувство на заедништво, тогаш тоа треба да го прошириме и вон туристичката сезона, да обезбедиме подобро поврзување на бизнисите, стопанските комори заедно да настапуваат, да видиме кои инвеститори од Северна Македонија би инвестирале во Црна Гора и кои наши компании би сакале да бидат застапени на пазарот во Северна Македонија, тоа е идеја за квалитетна соработка и ние мора да работиме на разбивање на сите предрасуди што постојат на Зпаде Балкан, за да го фатиме поволниот ветер кој, навистина, во еден момент ќе ги спои нашите судбини, а тие се такви што заедно во еден момент треба да бидеме дел од Европската унија.
Односите меѓу овие две земји се на завидно ниво, треба да послужат како пример за односите што треба да се развиваат меѓу сите други земји на Западен Балкан и уште еднаш, лично се заблагодарувам на г. Битиќи и на амбасадорот на Северна Македонија во Црна Гора и сите оние луѓе кои направија многу во изминатиов период да се подобри комуникацијата меѓу двете влади и на тој начин да пратиме една поинаква слика, една поинаква порака дека земјите од ЗБ можат да соработуваат, да бидат пријатели и дека не се гледаме како конкуренти, туку се гледаме како партнери и како браќа и сестри.
*****
Fjalimi integral i nënkryetarit të Qeverisë së Malit të Zi
Dritan Abazoviq
në konferencën e përbashkët për media me ZKQRMV Fatmir Bytyqi
2 dhjetor 2021
Kam nderin të jem nikoqir i ZKQRMV Fatmir Bytyqi. Vizita ime e parë zyrtare u zhvillua në Maqedoninë e Veriut, me ftesë të kolegut tim dhe zyrtari i parë që na vizitoi në fillim të mandatit tim ishte ministri i punëve të jashtme të Maqedonisë së Veriut, kështu që bashkëpunimi dhe komunikimi ynë tani për tani është në nivel të lakmueshëm.
Kështu ka qenë edhe më parë dhe shpresoj që në të ardhmen mes Malit të Zi dhe Maqedonisë së Veriut gjithmonë të zhvillohet një miqësi e pathyeshme që do të shkojë në drejtim të përmirësimit të standardit jetësor të qytetarëve të të dy vendeve.
Sot me ZKQRMV folëm për segmentin që është më afër tij - ekonominë dhe lidhjen rajonale, si një aspekt i rëndësishëm politik i integrimit të përgjithshëm të dy vendeve drejt Bashkimit Evropian.
Mendoj se duhet të rrisim besimin reciprok, të mbështesim nismat rajonale, t’i rregullojmë të gjitha barrierat që ekzistojnë në Ballkanin Perëndimor dhe të bëjmë gjithçka që mundemi për ta trajtuar këtë zonë si një tërësi, në aspektin ekonomik. Të jemi më konkurrues në raport me Bashkimin Evropian dhe të mos përkeqësojmë konkurrueshmërinë mes nesh. Mendoj se është shumë e rëndësishme të dërgojmë një mesazh se të gjithë investitorët janë të mirëpritur dhe këtu dua të theksoj, siç tha z. Bytyqi, që investitorët të mos i ndajnë në të huaj dhe vendas, se të gjithë kanë të drejta dhe mundësi të barabarta. Mendoj se një shembull i tillë është i mirë edhe për Malin e Zi. Ne duhet të jemi të hapur ndaj investitorëve, për të ndihmuar investitorët e mëdhenj që do të kishin një ndikim të fortë në ekonominë tonë dhe mendoj se ata shembuj që u prezantuan sot me propozime konkrete për bashkëpunim dhe që mund të punonim së bashku, janë diçka vërtet e dobishme për të dy. vende.
Dëshira dhe ambicia jonë është raportin që kemi me Maqedoninë e Veriut, ta kemi me të gjitha vendet e rajonit. Kjo është shumë e rëndësishme për Malin e Zi.
Pra, nëse mundemi, gjatë muajve të verës, gjatë sezonit turistik, ta kemi këtë mundësi për patrullime kufitare dhe ndjenjën e unitetit, atëherë duhet ta shtrijmë atë përtej sezonit turistik, për të siguruar lidhje më të mirë të bizneseve, odave ekonomike për të vepruar së bashku, për të parë se cilët investitorë nga Maqedonia e Veriut do të investonin në Mal të Zi dhe cila nga kompanitë tona do të dëshironte të përfaqësohej në tregun e Maqedonisë së Veriut, është një ide për bashkëpunim cilësor dhe duhet të punojmë për të thyer të gjitha paragjykimet ekzistuese në Ballkanin Perëndimor, për të kapur erën e favorshme që, në një moment, do të bashkojë fatet tona, dhe ato janë të tilla që së bashku në një moment duhet të jemi pjesë e Bashkimit Evropian.
Marrëdhëniet mes këtyre dy vendeve janë në një nivel të lakmueshëm, ato duhet të shërbejnë si shembull për marrëdhëniet që duhet të zhvillohen mes të gjitha vendeve të tjera të Ballkanit Perëndimor dhe edhe një herë, personalisht falënderoj z. Bytyqi dhe ambasadorin e Maqedonisë së Veriut në Mal të Zi dhe të gjithë ata njerëz që në periudhën e kaluar kanë bërë shumë për të përmirësuar komunikimin mes dy qeverive dhe kështu të japim një pamje tjetër, një mesazh tjetër që vendet e Ballkanit Perëndimor mund të bashkëpunojnë, të jenë miq dhe se ne nuk e shohim veten si konkurrentë, por si partnerë dhe vëllezër e motra.
Линк до видео со инсерти од средбата помеѓу ЗПВРСМ Битиќи и ППВЦГ Абазовиќ/ Linku për videon me inserte nga takimi mes ZKQRMV Bytyqi dhe NKQMZ Abazoviq
Линк до видео од обраќањето на ЗПВРСМ Битиќи на заедничката прес конференција/ Linku për videon nga fjalimi i ZKQRMV Bytyqi në konferencën e përbashkët për shtyp
Линк до видео од обраќањето на ППВЦГ Абазовиќ на заедничката прес конференција/ Linku për videon nga fjalimi i NKQMZ Abazoviq në konferencën e përbashkët për shtyp
