11 Јануари 2022 година
Заменик претседателот на Владата, задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи, денес гостуваше во емисијата „Утрински брифинг“, која се емитува на електронскиот медиум „Слободна ТВ“, на која зборуваше за актуелни политичко-економски прашања, како и за активностите на Владата поврзани со справувањето со енергетската криза која ја зафати Република Северна Македонија и поголемиот дел од Европа.
Во однос на стратегијата на Владата за справувањето со кризата во енергетскиот сектор, вицепремиерот истакна дека се прават максимални напори и се обезбедени финансиски средства за да се максимизира производството на електрична енергија од домашни извори и на тој начин да се заштитат домаќинствата и малите потрошувачи.
„Има две главни прашања кои се однесуваат на финансиска поддршка за справување со енергетската криза. Финансиската поддршка, за производство на електрична енергија и стабилност на електро-енергетскиот систем, сметам дека е нужна и тоа се прави. Започнавме со обезбедување на финансиски средства минатата година, продолжуваме и во 2022 година и тоа го правиме за да обезбедиме снабдување на електрична енергија за секое едно домаќинство и за малите потрошувачи согласно со законските прописи“, нагласи вицепремиерот, пришто посочи дека второто прашање се однесува за набавката на електрична енергија кај поголемите потрошувачи, кои се најчесто приватни компании, а кај кои трошоците за набавка на електрична енергија и останати енергенси изнесуваат околу 5% од вкупните трошоци, во најголем дел од компаниите.
Битиќи се осврна и на барањата на компаниите кои се одговорни за снабдување со топлинска енергија на граѓаните на град Скопје, при што потенцираше дека Владата сериозно ги разгледа нивните барања за финансиска поддршка и овозможи користење на финансиски инструмент по поволни услови преку Развојната банка на Северна Македонија, за да ја одржи ликвидноста на овие претријатија за време на грејната сезона.
„Во врска со снабдувањето со топлинска енергија, не зборуваме дали компаниите може да испорачаат, зборуваме дали истите се ликвидни во моментот. Никој не зборува дали на крајот на годината овие компании ќе излезат во загуба, регулираната цена од Регулаторната комисија за енергетика, секако дека има одредена маржа на добивка. Во овој момент единствено дискутираме дали овие компании се ликвидни или не, за да обезбедат доволно енергенси, за да испорачаат топлинска енергија кон граѓаните. Во однос на нивните барања, ние реагиравме брзо, креиравме нова кредитна линија преку Развојната банка на Северна Македонија, на компаниите е да ги обезбедат соодветните гаранции за да може да ги користат средствата од кредитната линија. Не можевме да направиме исклучоци и да обезбедиме директна финансиска поддршка на овие компании, тоа не е во согласност со владеењето на правото и да обезбедуваме финансиска поддршка само за една приватна компанија. Владата е тука да создаде услови да се обезбедат јавни услуги за секој еден граѓанин, без разлика дали станува збор за услуги од централно или локално ниво или од приватни компании“, подвлече вицепремиерот Битиќи.
Вицепремиерот Битиќи се наврати на стратегијата за енергетика на Република Северна Македонија и посочи дека Владата донесе долгорочна стратегија, со која во наредните 20 години се планираат сите активности во електро-енергетскиот сектор, вклучително и активности поврзани со работењето на термо електраните, хидро електраните, но и инвестиции во обновливите извори на енергија, за одржливост на енергетскиот систем, но во овој момент мора да се реагира интервентно за да се обезбеди доволно електрична енергија од домашни извори.
„За справување со кризата во енергетиката, а во насока да обезбедиме што е можно поголема количина електрична енергија од домашно производство, по подолго време ги ставивме во функција двата котли на ТЕЦ Неготино, како едно нужно решение, иако не е најеколошки исправно, но со капацитет од 180 мегавати помага во намалувањето на дисбалансот на побраувачката на електрична енергија. Ставени се во функција и ТЕЦ Осломеј, когенеративната електрана Когел функционира и два блока на РЕК Битола, третиот блок овие денови треба да почне да произведува. Ставени се во функција сите капацитети на нашата држава, за да осигураме електрична енергија, ова се нужни решенија за овој момент, но сите граѓани треба да знаат дека ние размислуваме стратешки и до крајот на декември 2021 година, Владата имаше одобрено инвестиции од над 1 милијарда евра во обновливи извори на енергија“, подвлече вицепремиерот Битиќи и нагласи дека со активностите на Владата се обезбедува електрична енергија за домаќинствата и малите потрошувачи кои учествуваат со околу 70% од вкупната потрошувачка на електрична енергија во земјата.
*****
Zëvendëskryeministri Bytyqi në “Brifingun e mëngjesit”: Kemi siguruar furnizim të sigurt me energji elektrike për amvisëritë dhe konsumatorët e vegjël , kurse kemi miratuar mbi 1 miliardë euro investime në burimet e rinovueshme të energjisë
Zëvendëskryeministri i Qeverisë, përgjegjës për çështje ekonomike, koordinim me resorët ekonomikë dhe investimet, Fatmir Bytyqi sot ka qenë i ftuar në emisionin “Brifingu i mëngjesit” që transmetohet në mediumin elektronike “Slobodna TV”, ku ka folur për aktualitetin politik dhe çështjet ekonomike, si dhe aktivitetet e Qeverisë lidhur me përballjen me krizën energjetike që ka prekur Republikën e Maqedonisë së Veriut dhe pjesën më të madhe të Evropës.
Në lidhje me strategjinë e Qeverisë për përballimin e krizës në sektorin energjetik, zëvendëskryeministri theksoi se po bëhen përpjekje maksimale dhe po sigurohen burime financiare për të maksimizuar prodhimin e energjisë elektrike nga burimet vendase dhe në këtë mënyrë mbrojtjen e amvisërive dhe konsumatorëve të vegjël.
“Ka dy çështje kryesore që kanë të bëjnë me mbështetjen financiare për përballimin e krizës energjetike. Mbështetja financiare për prodhimin e energjisë elektrike dhe stabilitetin e sistemit të energjisë elektrike, që mendoj se është e nevojshme dhe është bërë. Kemi filluar sigurimin e burimeve financiare vitin e kaluar, do të vazhdojmë edhe në vitin 2022 dhe këtë po e bëjmë për të siguruar furnizimin me energji elektrike për çdo familje dhe konsumator të vogël në përputhje me rregulloret ligjore”, tha zëvendëskryeministri, duke nënvizuar se çështja e dytë ka të bëj me prokurimin e energjisë elektrike nga konsumatorët më të mëdhenj, të cilët janë kryesisht kompani private, dhe ku kostot e prokurimit të energjisë elektrike dhe burimeve të tjera të energjisë janë rreth 5% e kostove totale, në shumicën e kompanive.
Bytyqi iu referua edhe kërkesave të kompanive përgjegjëse për furnizim me ngrohje të qytetarëve të qytetit të Shkupit, duke theksuar se Qeveria i ka marrë seriozisht kërkesat e tyre për mbështetje financiare dhe ka mundësuar përdorimin e instrumentit financiar me kushte të favorshme përmes Bankës për Zhvillim të Maqedonisë së Veriut, për të ruajtur likuiditetin e këtyre kompanive gjatë sezonit të ngrohjes.
“Sa i përket furnizimit me ngrohje nuk po flasim nëse kompanitë mund të kryejnë, po flasim nëse janë likuide për momentin. Askush nuk flet nëse këto kompani do të kenë humbje në fund të vitit, çmimi i rregulluar nga Komisioni Rregullator i Energjisë, sigurisht që ka një marzhë të caktuar fitimi. Në këtë moment jemi vetëm duke diskutuar nëse këto kompani janë likuide apo jo, për të siguruar energji të mjaftueshme për të ofruar ngrohje për qytetarët. Sa i përket kërkesave të tyre, ne reaguam shpejt, krijuam një linjë të re kreditore përmes Bankës për Zhvillim të Maqedonisë së Veriut, i takon kompanive të japin garancitë e duhura për të shfrytëzuar mjetet nga linja kreditore. Nuk kemi mundur të bëjmë përjashtime dhe të ofrojmë mbështetje direkte financiare për këto kompani, nuk është në përputhje me sundimin e ligjit dhe të japim mbështetje financiare vetëm për një kompani private. Qeveria është këtu për të krijuar kushte për të ofruar shërbime publike për secilin qytetar, qofshin ato shërbime nga niveli qendror apo lokal apo nga kompanitë private”, tha zëvendëskryeministri Bytyqi.
Zëvendëskryeministri Bytyqi iu referua strategjisë energjetike të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe vuri në dukje se Qeveria ka miratuar një strategji afatgjate, e cila për 20 vitet e ardhshme planifikon të gjitha aktivitetet në sektorin e energjisë elektrike, përfshirë aktivitetet që kanë të bëjnë me termocentralet, hidrocentralet, por dhe investime në burimet e rinovueshme të energjisë, për qëndrueshmërinë e sistemit energjetik, por në këtë pikë duhet të ndërhyhet për të siguruar energji elektrike të mjaftueshme nga burimet e brendshme.
“Për të përballuar krizën energjetike, si dhe për të siguruar sa më shumë energji elektrike nga prodhimi vendas, pas një kohe të gjatë kemi vënë në funksion dy kaldajat e TC Negotinë, si zgjidhje e nevojshme, edhe pse jo aq e drejtë nga aspekti ekologjik, por me kapacitet prej 180 megavatë ndihmon në uljen e çekuilibrit të kërkesës për energji elektrike. Është vënë në funksion edhe TC Osllomej, po ashtu funksionon centrali kogjenerativ Kogel dhe dy blloqe të REK Manastir, blloku i duhet të fillojë me prodhim këto ditë. Janë vënë në funksion të gjitha kapacitetet e vendit tonë për të siguruar energji elektrike, këto janë zgjidhjet e nevojshme për këtë moment, por të gjithë qytetarët duhet ta dinë se ne po mendojmë strategjikisht dhe në fund të dhjetorit 2021, Qeveria kishte miratuar investime mbi 1 miliardë euro në burimet e rinovueshme të energjisë”, nënvizoi zëvendëskryeministri Bytyqi dhe theksoi se me aktivitetet e Qeverisë sigurohet energji elektrike për amvisëritë dhe konsumatorët e vegjël të cilët marrin pjesë me rreth 70% të konsumit të përgjithshëm të energjisë elektrike në vend.
Гостување на ЗПВРСМ за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи во емисијата „Утрински брифинг“ на „Слободна ТВ“