28 јуни 2021
Заменикот на претседателот на Владата задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи, министерот за локална самоуправа Горан Милевски, заменикот министер за финансии, Димитар Ковачевски, амбасадорката на Швајцарската Конфедерација во Северна Македонија, Н.Е. Сибил Зутер Техада, градоначалници и претставници на државните и локалните власти, денес во Клубот на органите на државната управа присуствуваа на настан на кој беше промовиран дигиталниот „Систем за рамномерен регионален развој“ (sirеra.mk), којшто е развиен во рамките на проектот „Одржлив и инклузивен рамномерен регионален развој“.
Вицепремиерот Битиќи, во рамките на чиј Кабинет беше спроведена првата компонента на „Проектот за одржлив и инклузивен рамномерен регионален развој“, зборувајќи на настанот, посочи дека преку овој проект е креиран електронскиот систем за координација во планирање, спроведување, мониторинг и евалуација на политиката за рамномерен регионален развој, наречен „СиРеРа“, со кој се овозможува лесна и навремена координација на сите владини институции, кои согласно нивните програми и буџети планираат и инвестираат финансиски средства од државниот буџет.
„Започнувајќи од крајот на 2017 година, Кабинетот на Заменик претседателот на Владата на Република Северна Македонија задолжен за економски прашања и координација на економски ресори и Министерството за локална самоуправа, во соработка со Амбасадата на Швајцарската конфедерација во Република Северна Македонија и нивната Агенција за развој и соработка (SDC), заеднички започнаa со имплементација на проектот за Одржлив и инклузивен рамномерен регионален развој, кој еве, сега, успешно се приведува кон крај. Чест ми е да го промовираме овој значаен проект и официјално да извршиме примопредавање на Министерството за локална самоуправа. Проектната единица започна со работа во јули 2018 година и денес, после скоро 3 години на подготовка, изработка и операционализација на планираните активности, може да се каже дека Република Северна Македонија добива одлична алатка за следење на политиката на рамномерен регионален развој, а тоа е системот sirera.mk“, објасни Вицепремиерот.
Тој додаде дека функцијата на оваа современа алатка е да ѝ помогне на Владата, но и на другите вклучени страни, пред сè министерствата, агенциите, дирекциите и останатите државни институции, во процесот на успешна имплеменатција на новиот Закон за рамномерен регионален развој и достигнувањето на предвидените 1% од БДП, како инпут во развојот на општините и регионите.
„Системот sirera.mk., дава точен преглед на сите инвестиции кои произлегуваат од националниот буџет и се инвестираат на регионално ниво. Електронскиот систем за координација во планирање, спроведување, мониторинг и евалуација на политиката за рамномерен регионален развој, наречен „СиРеРа“, овозможува лесна и навремена координација на сите владини институции, кои согласно нивните програми и буџети планираат и инвестираат финансиски средства од државниот буџет. Истовремено, овој систем ја зголемува транспарентноста и отчетноста на институциите, ја подобрува комуникација помеѓу институциите и ја зголемува ефикасноста и капацитетот на програмите“, посочи вицепремиерот Битиќи и додаде дека алатката дигиталниот систем во овој момент е надополнет со 10 годишни историски податоци преку чија анализа лесно може да се утврди трендот на раст на инвестициите кои се поврзани со една важна тема како што е рамномерниот регионален развој.
Министерот за локална самоуправа, Горан Милевски информираше дека Системот sierra.mk многу важен затоа што тоа е дел од севкупните реформи коишто се направени во изминатите 2 години со голема поддршка на амбасадата на Швајцарската Амбасада.
„Ја направивме новата Стратегија за регионален развој 2021-2031 година којашто е усвоена од Собранието на Република Северна Македонија, го донесовме новиот Закон за рамномерен регионален развој кадешто е инкорпориран овој систем sierra.mk, за да биде во надлежност на Министерството за локална самоуправа. Ја донесовме и новата Програма за локален развој и децентрализација како и Акционите планови коишто треба да ја имплементираат 10-годишната Стратегија и 5-годишната Програма за локален развој. Правно сите оние документи коишто беа неопходни за регионален и локален развој како Министерство за локална самоуправа заедно со швајцарската Амбасада и УНДП во еден дел успешно ги имплементиравме. Сега треба да ги гледаме плодовите од оваа активност. Прва компонента која треба да се имплементира тоа е вклучувањето во системот на овој систем, кој ќе биде јавно достапен и до медиумите и до граѓаните, до новинарите кои се занимаваат со анализи, да можат во секој момент да ги видат податоците, каква е тенденцијата за регионален развој односно дали се почитуваат критериумите и поделбата на парите според степенот на развиенот на планските региони“, нагласи Милевски.
Министерот посочи дека вкупната вредност на проектот изнесува 5 милиони швајцарски франци, од кои 3,3 милиони швајцарски франци се од Владата на Швајцарија и швајцарската Амбасада, а остатокот од буџетот на државата.
„Во изминатите 2 години, навистина направивме проекти како во Центрите за плански региони, заедно со овој Проект, втора и трета компонента коишто ги имплементираше МЛС, реновиравме многу училишта, игралишта, го развиваме туризмот, инвестиравме и во здравството. Овој месец ќе одиме на промоција и во Св. Еразмо, во Заводот за рехабилитација на луѓе на кои им треба физикална нега, значи навистина во сите области коишто значат она што им е неопходно на граѓаните во локалната самоуправа , швајцарската Амбасада преку овој Проект навистина вложи многу средства“, подвлече министерот и додаде дека очекува втората фаза на Проектот за одржлив и инклузивен регионален развој во вредност од околу 6 милиони швајцарски франци да започне да се сроведува наесен.
Амбасадорката на Швајцарската Конфедерација, Н.Е. Сибил Зутер Техада изрази задоволство што е извршена промоција на новиот дигитален систем sierra.mk и посочи дека очекува со системот да се подобри институционалната комуникација и координација и процесот на планирање, имплементирање и мониторинг на политиките за рамномерен регионален развој, кои беа развивани со поддршка од Швајцарија. Рамномерниот регионален развој е витален за доброто на сите граѓани, особено ранливите категории кои живеат во рурални и неразвиени региони во земјата.
„Развивање на вакви политики и стратегии и речиси невозможно без пристап до потребните информации кои ќе помогнат да се направи стратегиско насочување и соодветно дизајнерање на политиките, а во исто време ќе ја зголеми транспарентноста и ја зголеми координацијата помеѓу сите инволвирани страни. Драго ми е, што Владата не само што ја препозна потребата за ИТ систем, туку и покажа и посветеност за негово развивање во координација со сите национални инволвирани страни, со цел да го направи овој дигитален систем за идно креирање на соодветни политики. Во соработка со Швајцарската програма за соработка со Република Северна Македонија 2021-2024, дигитализацијата е нов клучен приоритет за постигнување на оддржлив развој, но дигитализацијата не е значи само технологија, таа исто така значи промена за сите луѓе. И најважно, дигитализацијата има за цел да допринесе за да се овозможат поволни стандарди за живот во Република Северна Македонија“, истакна во своето обраќање амбасадорката на Швајцарија, Сибил Зутер Техада.
*****
Zëvendëskryeministri Bytyqi, ministri Milevski dhe ambasadorja Zuter Tehada në promovimin e sistemit elektronik për zhvillim të ekuilibruar rajonal sirera.mk
Zëvendëskryeministri i Qeverisë, përgjegjës për çështje ekonomike, koordinim me resorët ekonomikë dhe investimet, Fatmir Bytyqi, Ministri i vetëqeverisjes lokale Goran Milevski, zëvendësministri i financave, Dimitar Kovaçevski, ambasadorja e Konfederatës Zvicerane në Maqedoninë e Veriut, Sibil Zuter Tehada, kryetarë të komunave dhe zyrtarë pushtetit shtetëror dhe lokal, sot në Klubin e organeve të administratës shtetërore morën pjesë në një ngjarje ku u promovua "Sistemi dixhital për zhvillim rajonal të ekuilibruar" (sirеra.mk), i cili u zhvillua në kuadër të projektit "Zhvillimi i qëndrueshëm dhe rajoni i ekuilibruar gjithëpërfshirës".
Zëvendëskryeministri Bytyqi, në kuadër të kabinetit të të cilit u zbatua komponenti i parë i "Projektit për zhvillim të balancuar të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës rajonal", duke folur në këtë ngjarje, theksoi se përmes këtij projekti një sistem elektronik për koordinimin në planifikim, zbatim, monitorim dhe vlerësim të politikës për zhvillim të ekuilibruar rajonal, i quajtur "SiReRa", i cili mundëson koordinimin e lehtë dhe në kohë të të gjitha institucioneve qeveritare, të cilat sipas programeve dhe buxheteve të tyre planifikojnë dhe investojnë fonde nga buxheti i shtetit.
“Duke filluar nga fundi i vitit 2017, Kabineti i zëvendëskryeministrit të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, përgjegjës për çështje ekonomike, koordinim me resorët ekonomikë dhe investimet dhe Ministria e vetëqeverisjes lokale, në bashkëpunim me Ambasadën e Konfederatës Zvicerane në Republika e Maqedonisë së Veriut dhe Agjencia e tyre për zhvillim dhe bashkëpunim (SDC), bashkërisht filluan me implementimin e projektit për Zhvillim rajonal të ekuilibruar të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës, i cili tani po përfundon me sukses. Kam nderin që ta promovojmë këtë projekt të rëndësishëm dhe zyrtarisht t’ia dorëzoj Ministrisë së vetëqeverisjes lokale. Njësia e projektit filloi të punojë në korrik të vitit 2018 dhe sot, pas gati 3 vjet përgatitje, përpunimi dhe operacionalizimi të aktiviteteve të planifikuara, mund të thuhet se Republika e Maqedonisë së Veriut fiton një vegël të shkëlqyeshme për përcjelljen e politikës së zhvillimit të ekuilibruar rajonal, dhe ky është sistemi sirera.mk” sqaroi zëvendëskryeministri.
Ai shtoi se funksioni i kësaj vegle moderne është të ndihmojë Qeverinë, por edhe palët e tjera të kyçura, kryesisht ministritë, agjencitë, drejtoritë dhe institucionet e tjera shtetërore, në procesin e zbatimit të suksesshëm të Ligjit të ri për zhvillimin e ekuilibruar rajonal dhe arritjen e parashikuar 1 % e PBB-së, si kontribut në zhvillimin e komunave dhe rajoneve.
“Sistemi sirera.mk. ofron një pasqyrë të saktë të të gjitha investimeve që dalin nga buxheti kombëtar dhe investohen në nivelin rajonal. Sistemi elektronik për koordinimin në planifikimin, zbatimin, monitorimin dhe vlerësimin e politikës për zhvillim të ekuilibruar rajonal, i quajtur "SiReRa", mundëson koordinim të lehtë dhe në kohë të të gjitha institucioneve qeveritare, të cilat sipas programeve dhe buxheteve të tyre planifikojnë dhe investojnë mjete financiare nga shteti buxheti. Njëkohësisht, ky sistem rrit transparencën dhe llogaridhënien e institucioneve, përmirëson komunikimin midis institucioneve dhe rrit efikasitetin dhe kapacitetin e programeve”, tha zëvendëskryeministri Bytyqi duke shtuar se vegla e sistemit dixhital aktualisht plotësohet me 10 vjet historike të dhëna përmes të cilave mund të përcaktohet me lehtësi prirja e rritjes së investimeve që kanë të bëjnë me një temë të rëndësishme siç është zhvillimi i ekilibruar rajonal.
Ministri i vetëqeverisjes lokale, Goran Milevski informoi se sistemi sierra.mk është shumë i rëndësishëm, sepse është pjesë e reformave të përgjithshme që janë bërë në 2 vitet e fundit me mbështetje e madhe të Ambasadës Zvicerane.
"Ne bëmë Strategjinë e re për zhvillim rajonal 2021-2031 e cila u miratua nga Kuvendi i Republikës së Maqedonisë së Veriut, e miratuam Ligjin e ri për zhvillim të ekulibruar rajonal ku është përfshirë ky sistem sierra.mk, që të jetë nën kompetenca të Ministrisë së vetëqeverisjes lokale. Gjithashtu miratuam Programin e ri për zhvillimin dhe decentralizimin lokal si dhe Planet aksionare që duhet të zbatojnë Strategjinë 10-vjeçare dhe Programin 5-vjeçar për zhvillim lokal. Ligjërisht, ne implementuam me sukses të gjitha ato dokumente që ishin të nevojshme për zhvillimin rajonal dhe lokal si Ministri e vetëqeverisjes lokale së bashku me Ambasadën Zvicerane dhe UNDP. Tani duhet të shohim frytet e kësaj veprimtarie. Komponenti i parë që duhet të implementohet është përfshirja në sistem e këtij sistemi, i cili do të jetë publikisht i qasshëm për mediat dhe qytetarët, për gazetarët që merren me analiza, për të parë të dhënat në çdo kohë, çfarë është tendenca për zhvillimin rajonal, d.m.th. nëse kriteret dhe ndarja e parave respektohen sipas shkallës së zhvillimit të rajoneve planifikuese ", theksoi Milevski.
Ministri theksoi se vlera totale e projektit është 5 milionë franga zvicerane, nga të cilat 3,3 milionë franga zvicerane janë nga Qeveria e Zvicrës dhe Ambasada Zvicerane, dhe pjesa tjetër nga buxheti i shtetit.
"Në 2 vitet e kaluara, ne me të vërtetë kemi bërë projekte si në Qendrat për rajonet planifikuese, së bashku me këtë projekt, komponenti i dytë dhe i tretë i implementuar nga MVL, ne kemi rinovuar shumë shkolla, terrene lojrash, ne jemi duke zhvilluar turizëm, kemi investuar në kujdesit shëndetësor. Këtë muaj do të shkojmë në promovim në Shën Erasmus, në Institutin për rehabilitimin e njerëzve në nevojë për kujdes fizik, do të thotë me të vërtetë në të gjitha fushat që nënkuptojnë atë që është e nevojshme për qytetarët në vetëqeverisjen lokale, Ambasada Zvicerane përmes këtij projekti ka investuar vërtet shumë mjete", nënvizoi ministri dhe shtoi se faza e dytë e Projektit të zhvillimit rajonal të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës, me vlerë rreth 6 milionë franga zvicerane, do të fillojë në vjeshtë.
Ambasadorja e Konfederatës Zvicerane, Sibil Zouter Tehada shprehu kënaqësinë me promovimin e sistemit të ri dixhital sierra.mk dhe tregoi se pret që sistemi të përmirësojë komunikimin dhe koordinimin institucional dhe procesin e planifikimit, zbatimit dhe monitorimit të politikave për zhvillim të ekuilibruar rajonal, të cilat u zhvilluan me mbështetjen e Zvicrës. Zhvillimi i ekuilibruar rajonal është jetik për të mirën e të gjithë qytetarëve, veçanërisht kategoritë e prekshme që jetojnë në rajone rurale dhe të pazhvilluara të vendit.
"Zhvillimi i politikave dhe strategjive të tilla është pothuajse i pamundur pa qasje në informacionin e nevojshëm që do të ndihmojë për të bërë drejtim strategjik dhe hartimin e duhur të politikave, dhe në të njëjtën kohë të rritet transparenca dhe të rritet koordinimi midis të gjitha palëve të përfshira. Jam e kënaqur që Qeveria jo vetëm që njohu nevojën për një sistem IT, por gjithashtu tregoi një angazhim për zhvillimin e tij në koordinim me të gjithë palët e përfshirë nacionalë, në mënyrë që ta bëjë këtë sistem dixhital për politikëbërjen e duhur në të ardhmen. Në bashkëpunim me Programin zviceran për bashkëpunim me Republikën e Maqedonisë së Veriut 2021-2024, dixhitalizimi është një prioritet i ri kyç për arritjen e një zhvillimi të qëndrueshëm, por dixhitalizimi nuk është vetëm një teknologji, kjo gjithashtu do të thotë ndryshim për të gjithë njerëzit. Dhe më e rëndësishmja, dixhitalizimi synon të kontribuojë në sigurimin e standardeve të favorshme të jetesës në Republikën e Maqedonisë së Veriut", tha në fjalimin e saj Ambasadorja e Zvicrës, Sibil Zuter Tehada.
Линк до видео со инсерти од настанот:
Линк до видео од обраќањето на вицепремиерот за економски прашања Фатмир Битиќи:
Линк до видео од обраќањето на министерот за локална самоуправа Горан Милевски:
Линк до видео од обраќањето на амбасадорката на Швајцарија Н.Е. Сибил Зутер Техада:
